Nauka o odpustach

Katolicka nauka o odpustach - skrót

Bóg pragnie, abyśmy - jako Jego dzieci – korzystali w pełni z łask i darów, jakie nam nieustannie ofiaruje. Takim darem, który nam Bóg daje każdego dnia przez posługę Kościoła Świętego jest możliwość zyskania odpustu.

Możemy go otrzymać dzięki zasługom Jezusa Chrystusa (Jego męce, śmierci i zmartwychwstaniu) oraz dzięki zasługom Świętych, którzy poprzedzili nas na drodze zbawienia.

W zewnętrznym przejawie odpust może kojarzyć się z bogatą liturgią, dłuższym kazaniem, pięknym wystrojem kaplicy i oczywiście z kramami, na których można kupić coś ciekawego. Ale odpust to coś daleko więcej. Zyskać odpust to znaczy przyjąć od Miłosiernego Boga dar odpuszczenia kary doczesnej za grzechy popełnione przez każdego z nas, a odpuszczone już co do winy w sakramencie pokuty.

Podczas szczerej spowiedzi świętej, gdy wypełnimy wszystkie warunki dobrej spowiedzi, Bóg odpuszcza nam grzechy, daruje winę i uwalnia od kary wiecznej, czyli wiecznego potępienia. Ale pozostaje jeszcze do odpokutowania słuszna kara doczesna za grzechy.

Podobnie i w relacjach między ludźmi, czy w rodzinie między rodzicami i dziećmi, jeśli zdarzy nam się zrobić coś złego, nawet, jeśli osoba pokrzywdzona wybaczy nam nasze przewinienie, przyjmie nasze przeproszenie, sprawiedliwość i miłość domaga się zadośćuczynienia. Wszyscy pamiętamy zamach na papieża Jana Pawła II dokonany przez płatnego zabójcę w dniu 13 maja 1981 roku. Papież przeżył, zamachowiec Mahmed Ali Agca został aresztowany i osadzony w więzieniu. Papież mu wybaczył, odwiedził nawet
w więzieniu, ale nie wnioskował o jego ułaskawienie, o zwolnienie z kary wiezienia. Za popełnione grzechy, już odpuszczone w sakramencie pokuty trzeba zadośćuczynić i ludziom i przede wszystkim Bogu, trzeba odpokutować, czyli odbyć karę doczesną tutaj na ziemi albo w czyśćcu.

Karę doczesną Bóg może nam zmniejszyć lub całkowicie darować poprzez uzyskany odpust. Odpust zupełny jest to całkowite uwolnienie od kary doczesnej należnej za grzechy. Odpust cząstkowy jest to częściowe uwolnienie od kary doczesnej należnej za grzechy. Odpusty cząstkowe i zupełne można ofiarować za siebie lub zmarłych. Nie można ofiarować za osobę żyjącą.

Co zrobić, aby uzyskać odpust zupełny?

1. Wykonać czynność, do której przypisany jest odpust, być w stanie łaski uświecającej, przyjąć Komunię św. (zasada: jedna przyjęta Komunia św. - jeden odpust zupełny), pomodlić się w intencjach Ojca Św. (zaleca się modlitwę Wierzę w Boga i Ojcze nasz), wyrzec się upodobania (przywiązania) do jakiegokolwiek grzechu, nawet powszechnego. Jeżeli brak pełnej dyspozycji wykluczenia upodobania do jakiegokolwiek grzechu, albo wspomnianych warunków, odpust będzie cząstkowy.

2. Odpust zupełny możemy zyskać jeden raz w ciągu dnia (wyjątkiem jest zbliżająca się śmierć). Odpust cząstkowy możemy zyskać wiele razy w ciągu dnia.

Odpusty zupełne, które można uzyskać każdego dnia:

1. Za odprawienie adoracji N. Sakramentu przez pół godziny. Natomiast za nawiedzenie N. Sakramentu - odpust cząstkowy.

2. Za pobożne czytanie Pisma św. przez pół godziny z należnym szacunkiem dla Słowa Bożego. Za każdorazowe czytanie Pisma św. ale przez krótszy czas - odpust cząstkowy.

3. Za odprawienie "Drogi Krzyżowej". Warunki: a) trzeba ją odprawiać w miejscu, gdzie jest prawnie założona "Droga Krzyżowa", trzeba przechodzić od jednej do drugiej "stacji". Kto z powodu słusznej przeszkody np. choroby, podróży, zamknięcia kościoła itp. nie może odprawić Drogi Krzyżowej wg podanych warunków - zyskuje odpust zupełny, jeśli przynajmniej przez pół godziny odda się pobożnemu czytaniu albo rozważaniu Męki Pana Jezusa.

4. Za odmówienie cząstki Różańca w kościele, w publicznej kaplicy, w rodzinie, w społeczności zakonnej,
w stowarzyszeniu publicznym. Trzeba odmówić 5 dziesiątków bez przerwy, i do modlitwy ustnej dodać rozmyślanie tajemnic różańcowych.

Odpusty zupełne, które można uzyskać w oznaczonych dniach, np.:

1. Za pobożne, publiczne odmówienie hymnu O Stworzycielu Duchu przyjdź w dniu 1 stycznia i w uroczystość Zesłania Ducha Świętego (odpust cząstkowy za pobożne odmówienie tego hymnu w inne dni).

2. Za pobożny udział i ucałowanie Krzyża w czasie uroczystości adoracji krzyża w Wielki Piątek.

3. Za odmówienie w jakiejkolwiek używanej formule przyrzeczeń chrztu św. w rocznicę swojego chrztu
(a odpust cząstkowy za odmówienie w inne dni).

4. Za pobożne, publiczne odmówienie aktu wynagrodzenia "O Jezu najsłodszy" w uroczystość N. Serca Pana Jezusa. W inne dni - cząstkowy.

5. Za pobożne nawiedzenie cmentarza i równoczesne pomodlenie się za zmarłych, choćby tylko w myśli,
w dniach od 1 do 8 listopada zyskać można codziennie odpust zupełny, który można ofiarować jedynie za zmarłych. Za nawiedzenie cmentarza w inne dni - odpust cząstkowy, który można ofiarować jedynie za zmarłych.

6. Za nawiedzenie kościoła parafialnego w dniu święta tytularnego i w dniu 2 sierpnia (M.B. Anielskiej).

7. Za pobożne nawiedzenie kościoła lub kaplicy zakonnej w dniu święta Założyciela zakonu.

Sposobność zyskania odpustów cząstkowych

Chcąc korzystać z odpustu cząstkowego należy mieć świadomość i pragnienie uzyskania odpustu
i zapamiętać trzy ogólne zasady:

1. Dostępuję odpustu cząstkowego, jeśli w czasie spełnienia swoich obowiązków i w trudach życia wznoszę myśl do Boga z cierpliwością i pokorną ufnością i dodaję jakiś akt strzelisty (wystarczy w myśli bez wypowiadania słów) np.: "Jezu ufam Tobie", "Maryjo Niepokalana bądź ze mną", "Bł. Honoracie módl się za nami", „Aniele Boży Stróżu mój strzeż mnie”.

2. Jeżeli z miłości do Chrystusa przyjdę z pomocą potrzebującej osobie, pomagając jej osobiście lub dzieląc się z nią swoimi dobrami.

3. Gdy dobrowolnie podejmę jakieś umartwienie, np. zrezygnuję z posiłku, nie obejrzę ulubionego filmu, odwiedzę chorą osobę, z którą nie lubię rozmawiać.

Przykłady modlitw bardziej znanych, do których odmawiania przywiązane są odpusty cząstkowe:

Anioł Pański, Duszo Chrystusowa, Wierzę w Boga, Psalm 129 (Z głębokości), Litanie zatwierdzone dla całego kościoła (obecnie 6), Koronka do Bożego Miłosierdzia (tylko dla Polski od 2002 r.), Wieczny odpoczynek, Witaj Królowo, Pod Twoją obronę, Ciebie Boga wysławiamy, O Stworzycielu Duchu przyjdź, Magnificat, odmawianie Różańca Św., odprawienie Drogi Krzyżowej, nawiedzenie Najświętszego Sakramentu, odwiedzenie kościoła lub cmentarza z modlitwą za Ojca św. i zmarłych, za pobożne uczynienie znaku Krzyża św. z wypowiedzeniem słów choćby w myślach "W Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego".